Od 28 kwietnia 2023 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy o świadectwach energetycznych. Aby zrozumieć zmiany, które wejdą w życie, należy podkreślić, że świadectwo energetyczne (czasami nazywane paszportem lub certyfikatem energetycznym), to nie to samo co audyt energetyczny. Są to dwa, oddzielne dokumenty, o różnym poziomie szczegółowości informacji w nich zawartych, a także przeznaczeniu. Dlatego w tym artykule poznasz najważniejsze różnice pomiędzy tymi dokumentami oraz podstawę prawną świadectwa energetycznego.
Świadectwo energetyczne zgodnie z definicją zawartą w Ustawie o charakterystyce energetycznej budynków to zbiór danych i wskaźników energetycznych budynku lub części budynku, określających całkowite zapotrzebowanie na energię niezbędną do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Czyli w celu ogrzania budynku, uzyskania ciepłej wody użytkowej, a także wentylacji i oświetlenia pomieszczeń.
Zatem świadectwo mówi o tym, jak jest teraz.
Wylicza także koszt przedsięwzięcia modernizacyjnego, sposób, w jaki zostanie sfinansowanie i co najważniejsze — jakie oszczędności przyniesie. Czyli w przeciwieństwie do świadectwa, mówi nie tylko o tym, jak jest, ale także o tym, jak może być.
Kolejnymi różnicami między dokumentami, są częstotliwość ich przeprowadzenia oraz obligatoryjność. Audyt jest wykonywany jednorazowo przed przystąpieniem do przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. O tym, kiedy zostanie przeprowadzony, decyduje właściciel.
Natomiast częstotliwość uzyskiwania świadectwa energetycznego jest narzucona przez prawo i wynosi 10 lat, bo taki jest okres jego ważności. Chyba że w budynku zostaną przeprowadzone prace termomodernizacyjne na przykład wymiana stolarki okiennej. Zmienia się wtedy zapotrzebowanie na energię, dlatego należy ponownie określić charakterystykę energetyczną budynku.
Podstawa prawna świadectwa energetycznego wskazuje także, że trzeba je sporządzić także wtedy, gdy budynek, część budynku lub lokal będzie:
Kupujesz lub sprzedajesz nieruchomość?
Uniknij kosztownych błędów! W 60 sekund odpowiedz na 5 prostych pytań, a my powiemy Ci, na co uważać!
Ostatnią z różnic pomiędzy audytem a świadectwem energetycznym jest jego koszt. Cena audytu jest dwu, a nawet 3-krotnie większa niż cena certyfikatu.
Podstawą prawną dla świadectwa charakterystyki energetycznej jest Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków. Wprowadza ona życie dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w tej samej sprawie.
Natomiast kwestie przeprowadzania audytów energetycznych reguluje Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków z późniejszymi zmianami, w przypadku budynków mieszkalnych.
A także Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.
Podstawą prawną dla audytów w przedsiębiorstwach jest Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.
Nowelizacja Ustawy o charakterystyce energetycznej wprowadza obowiązek uzyskania świadectwa energetycznego nie tylko dla nowopowstałych budynków o powierzchni powyżej 50 m kw (wydruk lub kopia musi zostać dołączona do zgłoszenia o zakończeniu budowy, lub do wniosku o pozwolenie na użytkowanie), ale także starszych (wybudowanych przed 2009 r.), w których zostaną przeprowadzone prace budowlano-instalacyjne, przez które zmieni się zapotrzebowanie energetyczne budynku.
Nowe przepisy ułatwiają także zweryfikowanie, czy świadectwo dla budynku zostało już sporządzone. Będzie możliwy dostęp do wykazu świadectw charakterystyki energetycznej w zakresie:
Jednak aby otrzymać świadectwo, trzeba będzie skontaktować się z osobą, która je sporządziła.
Osoba, która ogłasza chęć sprzedaży lokalu lub jego wynajęci lokalu, dla którego zostało sporządzone świadectwo energetyczne, jest zobowiązana na mocy nowych przepisów do zawarcia w reklamie lub ogłoszeniu:
W związku z tym, że właściciel lub zarządca budynku, lub części budynku, osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, muszą przekazać odpowiednio nabywcy albo najemcy świadectwo energetyczne, jego kopię lub wydruk. W podstawie prawnej świadectwa energetycznego wprowadzono karę za niedopełnienie tego obowiązku.
O wysokości grzywny będzie decydować sąd, stosując przepisy o wykroczeniu. Dlatego można się spodziewać, że wysokość tych kar może wynosić od 20 do 5 000 zł.
Dodatkowo karze będzie podlegać audytor, który wystawi świadectwo poza centralnym systemem lub niezgodne ze stanem rzeczywistym.
Czy wiesz, że obowiązują Cię przepisy, które zobowiązują właścicieli domów do przeglądów ogrzewania, które odbywają się raz na jakiś czas, w odstępach maksymalnie pięcioletnich.
Cytując za ustawą:
W ramach tych przeglądów gmina może zażądać świadectwa energetycznego. W tym momencie może się okazać, że takiego nie masz.
Dlaczego świadectwo będzie potrzebne?
Maksymalny wymiar grzywny to kilkadziesiąt tysięcy złotych biorąc pod uwagę zarówno brak świadectwa, jak i brak aktualnego przeglądu ogrzewania w budynku. Jak możesz się uchronić przed tym?
Możesz zamówić świadectwo energetyczne od formy Pewny Lokal! Możesz zamówić od nas świadectwo nawet w 24 godziny od złożenia takiego zlecenia.
Jak widać, zbyt dużo możesz zaryzykować bez świadectwa. Wystarczy, że wypełnisz po zgłoszeniu potrzeby na świadectwo nasz formularz i dostaniesz takie zaświadczenie wystawione przez naszego audytora.
Więcej o kontrolach ogrzewania dowiesz się tutaj.
Dotychczasowa podstawa prawna świadectwa energetycznego (z 2015 r.) narzucała obowiązek sporządzenia świadectwa w celu przekazania go najemcy bądź kupującemu.
Do tej mogli oni wzywać sprzedającego lub wynajmującego do dostarczenia świadectwa, lub w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy w przypadku umowy najmu oraz 12 miesięcy w przypadku umowy sprzedaży albo zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, licząc od dnia zawarcia umowy, zlecić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej na koszt zbywcy albo wynajmującego. Nowe przepisy uchylają jednak te zapisy.
Wynajmujący musi od razu przekazać kopię świadectwa lokatorowi, natomiast sprzedający nabywcy w chwili podpisania aktu notarialnego. I ten fakt zostanie odnotowany przez notariusza w dokumencie. Za niedopełnienie tego obowiązku jak już wcześniej wspomniano, przewidziano karę grzywny.
Wiesz już, dla kogo świadectwo charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe (zbycie, wynajem, termomodernizacja, odbiór inwestycji) i jaka jest podstawa prawna świadectwa energetycznego. Jednak kto jeszcze powinien mieć świadectwo energetyczne?
Certyfikat energetyczny warto uzyskać, jeśli chce się mieć pełną wiedzę na temat zużycia energii w swoim domu lub mieszkaniu. Można potraktować go jako uzupełnienie okresowego przeglądu technicznego budynku. Certyfikat pozwala także na porównanie energooszczędności budynku z najnowszymi wymaganiami techniczno-budowlanymi i określenie, czy jest konieczne przeprowadzenie termomodernizacji.
O świadectwo dla budynku powinni postarać się także zarządcy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni. Dlatego, że na wniosek właściciela części budynku lub osoby, która posiada spółdzielcze własnościowe lub spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania, są zobowiązani do nieodpłatnego przekazania kopii świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Termin na jego przekazanie wynosi maksymalnie 14 dni od dnia złożenia przez nich wniosku.
Natomiast dokument ten nie może być przekazany przy zbyciu prawa własności do danego lokalu, bo dotyczy on całości budynku. W przypadku sprzedaży lub najmu to na osobie, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spoczywa obowiązek zapewnienia sporządzenia świadectwa.
Audyt energetyczny jest znacznie bardziej szczegółową i rozbudowaną niż świadectwo energetyczne analizą zapotrzebowania energetycznego domu. Ze względu na dość wysoką cenę wykonania takiego audytu możesz zastanawiać się, kiedy zdecydować się na jego wykonanie?
Pierwszym sygnałem, że powinieneś zlecić wykonanie audytu, jest nie najlepszy wynik na świadectwie energetycznym. Jeśli zauważysz, że wskaźnik zapotrzebowania na energię nieodnawialną pierwotną EP znacznie odbiega od norm techniczno-budowlanych dla nowopowstałych budynków to jest to pierwszy sygnał, że wymagana on szczegółowej analizy i znalezienia przyczyny takiego stanu oraz sposobu na jego poprawę.
Na audyt energetyczny będziesz musiał zdecydować się także wtedy, kiedy zamierzasz skorzystać z dofinansowania termomodernizacji lub gdy zamierzasz ubiegać się o premię termomodernizacyjną. W takich sytuacjach jest on warunkiem otrzymania środków.
Na audyt możesz zdecydować się również, jeśli planujesz sprzedaż budynku. Może on wtedy (oprócz przeglądu technicznego) stanowić podstawę do wyliczenia realnej ceny uzyskanej podczas sprzedaży.
Aktem prawnym, który reguluje zasady wystawiania i funkcjonowania świadectw charakterystyki energetycznej mieszkań, (podobnie jak w przypadku budynków jednorodzinnych) jest Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r.o charakterystyce energetycznej budynków, z późniejszymi zmianami.
Ustawa w sposób szczegółowy opisuje, w jakich przypadkach właściciel mieszkania lub spółdzielczego lokatorskiego prawa do mieszkania powinien postarać się o uzyskanie świadectwa. Wskazuje także, że to na właścicielu mieszkania lub spółdzielczego lokatorskiego prawa, a nie na zarządcy budynku lub wspólnocie ciąży obowiązek uzyskania i opłacenie sporządzenia świadectwa dla jego mieszkania.
Ustawa o charakterystyce energetycznej budynków wskazuje także na obowiązek przekazania w terminie 14 dni przez zarządcę budynku wielorodzinnego lub wspólnotę, kopii świadectwa sporządzonego dla całego budynku, jeżeli zostało sporządzone, a właściciel mieszkania złożył wniosek. W przypadku braku świadectwa, zarządca powinien przekazać zainteresowanemu właścicielowi kopię dokumentacji budowlano-technicznej.
Ważnym zapisem Ustawy z punktu widzenia zarówno właścicieli mieszkań, jak i zarządców, jest Art. 16, rozdziału 2. Wskazuje on, że świadectwo dla mieszkania lub budynku, nie może być sporządzane przez właściciela lub zarządcę tego budynku oraz osobę, której przysługuje w tym budynku spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu albo spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.
Podstawy prawne świadectwa charakterystyki energetycznej i audytu są różne, bo są to dwa oddzielne dokumenty, które będą przydatne na różnym etapie życia. Świadectwo będziesz musiał uzyskać, jeśli zamierzasz odebrać budowę, zbyć lub wynająć nieruchomość, lub gdy przeprowadzisz termomodernizację. Określisz nim poziom energooszczędności. Natomiast audyt będzie Ci potrzebny, aby ustalić zasadność i zaplanować prace termomodernizacyjne, które pozwolą ograniczyć koszty związane z użytkowaniem budynku.
Na koniec warto podkreślić, że wraz ze wzrostem liczby wydanych certyfikatów, a także świadomości Polaków, certyfikaty mogą w przyszłości stać się (oprócz metrażu i ceny), głównym kryterium decydującym o zakupie mieszkania lub domu. Czyli niejako zmuszą dotychczasowych właścicieli mieszkań i domów do monitorowania ich stanu i regularnej modernizacji. Dlatego warto mieć, chociaż podstawową wiedzę na ich temat.
Kliknij i poznaj!
Posłuchaj eksperta!
Co warto wiedzieć? Kliknij!