W poniższym artykule wyjaśniamy, czym jest zasiedzenie nieruchomości?
Instytucja zasiedzenia jako formy nabycia własności nieruchomości regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego. Na skutek zasiedzenia dochodzi do nabycia nieruchomości, która formalnie jest własnością innej osoby.
Zgodnie z art. 172 Kodeksu cywilnego „Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie)”. W przypadku gdy posiadacz nieruchomości jej posiadanie uzyskał w złej wierze, zasiedzenie będzie skuteczne po 30 latach. Jeżeli nieruchomość była użytkowana na podstawie umowy najmu bądź dzierżawy, wówczas wymieniony wyżej przepis nie znajduje zastosowania - posiadanie musi mieć formę samoistną, a nie zależną. Posiadacz nieruchomości powinien przez określony czas nieprzerwanie użytkować nieruchomość i władać nią jak właściciel.
O dobrej wierze możemy mówić wtedy, gdy posiadacz pozyskał nieruchomość od strony niebędącej jej właścicielem, przy przekonaniu, że nie są naruszane prawa osób trzecich. natomiast o złej wierze - w przypadku gdy nieruchomość była przez niego użytkowana, pomimo iż miał on świadomość, że nie nabywa prawa własności do nieruchomości.
Zasiedzenie dotyczy jedynie nieruchomości, które mogą być przedmiotem własności i może być dokonane jedynie przez stronę nieposiadającą tytułu własności do danego lokalu, domu lub gruntu.
Wynika to z faktu, że celem zasiedzenia jest uzgodnienie stanu faktycznego z prawnym.
W przypadku gruntów rolnych o powierzchni użytków rolnych mniejszej niż 300 ha przez zasiedzenie może je nabyć jedynie rolnik indywidualny.
Kupujesz lub sprzedajesz nieruchomość?
Uniknij kosztownych błędów! W 60 sekund odpowiedz na 5 prostych pytań, a my powiemy Ci, na co uważać!
Jak zostało wspomniane wyżej w zależności od sposobu wejścia w posiadanie nieruchomości, w dobrej czy w złej wierze, czas, po jakim posiadacz stanie się jej właścicielem, jest różny. Okres 20 lat dotyczy sytuacji, gdy posiadacz uzyskał nieruchomość w dobrej wierze, 30 - w przypadku jej uzyskania w złej wierze. Zgodnie z orzecznictwem na dobrą wiarę składają się: przeświadczenie o istnieniu prawa, błędność tego przeświadczenia oraz możliwość usprawiedliwienia błędu w danych okolicznościach. W postępowaniach sądowych zazwyczaj przyjmuje się domniemanie dobrej wiary.
Do okresu, po którym posiadacz nieruchomości staje się jej właścicielem, doliczyć można czas jej posiadania przez poprzednika. Zgodnie z art. art. 176 K.c. „Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści”.
Do zasiedzenia, po spełnieniu wymienionych wyżej warunków i w określonym w Kodeksie cywilnym czasie, dochodzi z mocy prawa. Jednak dzięki uzyskaniu postanowienia sądu, potwierdzającego nabycie nieruchomości, możliwe będzie na przykład jej późniejsze zbycie. Wniosek należy złożyć we właściwym dla położenia nieruchomości Sądzie Rejonowym. Postanowienie ma charakter deklaratoryjny, a więc w sposób formalny potwierdza istnienie określonego stanu prawnego. W przypadku braku dokumentu, potwierdzającego posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości, jej sprzedaż byłaby niemożliwa.
Koszt wniosku jest niezależny od wartości nieruchomości i wynosi 200 zł. Dodatkowymi kosztami, z koniecznością poniesienia których należy się liczyć, mogą być opinie biegłych (na przykład geodety lub architekta, ok. 2-3 tys. za opinię), koszty ogłoszeń o postępowaniu sądowym, mające na celu wezwanie do udziału w nim wszystkich zainteresowanych w przypadku, gdy wnioskodawca nie wskaże ich we wniosku. Konieczne może się też okazać przedstawienie środków dowodowych, takich jak na przykład wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków (150 zł). Możliwe jest uzyskanie zwolnienia z opłaty za wniosek oraz z kosztów związanych z koniecznością uzyskania opinii biegłego sądowego na podstawie wniosku o przedmiotowe zwolnienie z uwagi na trudną sytuację finansową, rodzinną lub zdrowotną.
Pamiętać też trzeba o wynagrodzeniu notariusza i podatku od zasiedzenia w wysokości 7% podstawy opodatkowania.
Obejrzyj film, który pokaże Ci, na jakie elementy warto zwrócić uwagę przy odbiorze mieszkania.
Ekspert wyjaśnia wszystkie Twoje wątpliwości.
Działamy na terenie całej Polski.
Możemy wykonać audyt nieruchomości w dowolnym terminie.
Nasi prawnicy są wyspecjalizowani konkretnie w prawie nieruchomości.
Ustandaryzowane raporty z analiz umów rezerwacyjnych i deweloperskich.
Doświadczenie z setek audytów technicznych i prawnych w jednym miejscu.
Dowiedz się, jak zaoszczędzić czas i nerwy na odbiorze technicznym.
Audyt nieruchomości to nie tylko równe posadzki i bezpieczne instalacje.
Kliknij na ikonę
żeby dowiedzieć się
więcej o usłudze!