Podatek katastralny w Polsce

W Polsce funkcjonuje podatek od nieruchomości, jednak wiele krajów ma wprowadzony tak zwany podatek katastralny. Czym się one różnią i który z nich jest lepszy? Czy w Polsce zostanie niedługo wprowadzony podatek katastralny, jeśli tak to ile będzie wynosił? Odpowiadamy w poniższym artykule na wszystkie wątpliwości z nim związane.

Podatek od nieruchomości w Polsce

Obecnie w Polsce nie mamy podatku katastralnego i chociaż ciągle pojawiają się głosy o jego wprowadzeniu, póki co są to tylko plotki a co najwyżej przymiarki. W Polsce istnieje podatek od nieruchomości. Jest on tzw. daniną lokalną, co oznacza, że jego wysokość określana jest przez gminy, które nie mogą przekroczyć górnego ustalonego przez rząd pułapu.

Górna stawka podatku od nieruchomości wynosi:

• od mieszkań 89 groszy za 1/mkw. (4,71 proc. więcej niż rok wcześniej);
• od nieruchomości związanych z prowadzeniem firmy - 25,74 gr/mkw.;
• od gruntów związanych z działalnością gospodarczą - 1,03 gr/mkw.;
• od budynków związanych z obrotem materiałami siewnymi - 12,04 gr/mkw.;
• pozostałe - 8,69 gr/mkw.;
• od budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych - 5,25 gr/mkw.;
• od pozostałych gruntów - 0,54 gr/mkw.;
• od gruntów niezabudowanych, objętych obszarem rewitalizacji - 3,40 gr/mkw.;
• od gruntów pod wodami powierzchniowymi - 5,17 gr/mkw.
  

Mimo wzrostu podatku nadal nie jest on bardzo „bolesny” dla zwykłego obywatela. Nieco więcej płacą natomiast przedsiębiorcy.

Podatek katastralny - czym jest?

Podatek katastralny jest nieco inny niż podatek od nieruchomości, a Polacy tak bardzo się go obawiają, bo musieliby zapłacić więcej niż obecnie. Podatek katastralny liczony jest bowiem od wartości katastralnej nieruchomości i wynosi zwykle 1-2% jej wartości. Oznacza to, że im droższa nieruchomość mamy, tym więcej zapłacimy.

Obliczenie podatku katastralnego nie jest do końca takie proste i oczywiste, gdyż wartość katastralną oblicza się okresowo w tzw. procesie powszechnej taksacji nieruchomości. Zwykle wartość nieruchomości oblicza rzeczoznawca.

Na wysokość podatku katastralnego ma wpływ: lokalizacja nieruchomości i to czy ma dostęp do komunikacji miejskiej, jak daleko są sklepy, centrum miasta, przedszkola, szkoły i inne usługi publiczne, rodzaj budynku i to jak został zbudowany oraz metraż nieruchomości. Wszystkie te czynniki decydują o cenie nieruchomości, która jest głównym wyznacznikiem podatku katastralnego.

Podatek katastralny na świecie

Podatek katastralny jest na świecie szeroko stosowany, mają go między innymi Zachodnie kraje Europejskie takie jak Niemcy, Belgia, Szwecja, Francja, Hiszpania, Wielka Brytania czy Irlandia, a każdy kraj ma nieco inne sposoby jego obliczania:

• Francja i Belgia podatek katastralny obliczają na podstawie wysokości dochodu jaki mógłby być wygenerowany przez nieruchomość na rzecz właściciela.
• Niemcy, Wielka Brytania obliczają go na podstawie wartości nieruchomości i w Niemczech wynosi on od 0,26 do 1 proc. (Wszystko zależy od landu i rodzaju nieruchomości). Wielka Brytania natomiast ma 0,,5% podatku katastralnego dla nieruchomości o najmniejszej wartości i 1% dla tych o średniej wartości. Wielka Brytania ponadto zwolniła z podatku katastralnego niektóre osoby np studentów czy osoby niepełnosprawne.
• Na Litwie podatek katastralny wynosi 1,5% dla nieruchomości gruntowych i 0,3-1 % dla budowlanych.
• Najwyższy podatek katastralny na Singapur i wynosi on aż 4% (nieruchomości zamieszkałe przez ich właścicieli) i aż 10% dla wynajmowanych.
• Stany Zjednoczone wyliczają podatek katastralny na podstawie wartości nieruchomości i wynosi on 2-2,5 proc.
  

Plusy i minusy podatku katastralnego

Podatek katastralny ma niewątpliwie swoje plusy i minusy. Dla zwykłych obywateli klasy średniej i niższej, szczególnie tych którzy spłacają dodatkowo kredyt albo nieruchomość odziedziczyli, podatek taki byłby większym uszczerbkiem na budżecie niż normalny podatek od nieruchomości. Natomiast osoby bogatsze, posiadające nawet kilka nieruchomości lub nieruchomości na wynajem i komercyjne, na pewno płaciły by wreszcie adekwatnie do swoich zarobków i posiadanego majątku podatki.

Podatek katastralny zdecydowanie przyczyniłby się do podniesienia budżetu jednostek samorządu terytorialnego.

Plusy wprowadzenia podatku katastralnego:

• podatek rozłożony proporcjonalnie do majątku;
• wysokość podatku, jako że cena nieruchomości zależy również od infrastruktury, byłaby większą w gminach miejskich niż wiejskich, ale również zmuszała gminy do usprawnień, które zwiększą wartość nieruchomości w okolicy, tym samym większe pieniądze wpłyną do gmin. Szara strefa podatków lokalnych zostałaby ograniczona;
• lepsza dostępność nieruchomości na rynku i wykorzystanie tych niezagospodarowanych;
• jeśli właściciele nieruchomości zdają sobie sprawę, że wysokość podatku zależy od wartości nieruchomości, zwiększy ich to świadomość i chęć uczestnictwa w przyglądaniu się pracom gmin i wydawania przez nich pieniędzy.
  

Wadami podatku katastralnego mogą być:

• wyższe opłaty dla praktycznie każdego posiadającego nieruchomość w porównaniu z obecnymi cenami, a jeśli nie związany jest on z zarobkami, nie każdy mógłby pozwolić sobie na jego opłatę (dużo osób posiadających obecnie wartościowe nieruchomości ma je w spadku z pokolenia na pokolenie);
• wartość nieruchomości musi być aktualizowana, żeby podatek mógł być sprawiedliwie naliczany względem prawdziwej wartości rynkowej, co generuje dodatkowe koszty. Aktualizowanie wartości nieruchomości mogłoby również nieść za sobą niechęć do rewitalizacji i remontów, aby nie podnosić jej wartości a tym samym podatku;
• ceny wynajmu prawdopodobnie by wzrosły.
  

Podatek katastralny w Polsce, czy funkcjonuje

W Polsce nie mamy podatku katastralnego, chociaż od lat się o nim wspomina, jednak jeszcze żaden rząd nie odważył się go wprowadzić. Niemniej jednak oceny rząd czyni pewne kroki, które mogą być widziane jako przybliżające nas do jego wprowadzenia.

Na początku 2019 roku wprowadzony został podatek od przychodów budynku (podatek katastralny od nieruchomości komercyjnych). Nie dotyka on oczywiście zwykłych użytkowników nieruchomości, ale jest to duży krok w kierunku podatku katastralnego. Polega on na tym, że nieruchomości komercyjne będące własnością lub współwłasnością podatnika stanowiące źródło przychodów z najmu (lub dzierżawy, będące związane z dzielnością gospodarczą  opodatkowane są w wysokości 0,035 proc. (0,42 pro rocznie). Wyliczany jest, począwszy od wartości sumy początkowej, łącznej sumy budynków przeznaczonych na wynajem lub dzierżawę. Wartość ta liczona jest w końcu od nadwyżki ich wartości powyżej 10 mln złotych, jest więc to dość skomplikowana procedura.

Póki co nie ma zapewnień rządu o wprowadzenie podatku katastralnego, jednak były potwierdzone plany wprowadzenia go od drugiej i kolejnej posiadanej nieruchomości. Cierpliwość pokaże, jak sprawa z podatkiem katastralnym w Polsce się potoczy.

Ile wynosiłby podatek katastralny w Polsce

Według Fundacji Batorego, która nie jest organem rządowym a niezależną fundacją, podatek katastralny obliczony przez nich prezentowałby się następująco (jeśli zakładamy, że naliczany jest od wartości nieruchomości):

• maksymalnie 0,1 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości poniżej 100 000 zł,
• od 0,1 do 0,15 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 100 000 zł i poniżej 200 000 zł,
• od 0,16 do 0,25 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 200 000 zł i poniżej 300 000 zł,
• od 0,26 do 0,35 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 300 000 zł i poniżej 500 000 zł,
• od 0,36 do 0,60 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 500 000 zł i poniżej 1 000 000 zł,
• od 0,61 do 0,74 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 1 000 000 zł i poniżej 2 000 000 zł,
• 0,75 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 2 000 000 zł.
  

Są to zatem sporo wyższe stawki, gdyż posiadacz przeciętnej nieruchomości o wartości 350 tysięcy złotych, czyli niedużego mieszkania w jednym z głównych miast wojewódzkich, zapłaciłby aż 1050 zł podatku. Przy nieruchomości o wartości 500 000 zł, czyli średniego mieszkania np w Warszawie kwota ta wynosiłaby 1500 zł rocznie.

Potrzebujesz pomocy prawnika lub inżyniera przy kupnie nieruchomości?

Zamów fachową pomoc z Pewny Lokal!

• Średnio wykrywamy w nieruchomości 16 usterek.
• Nasza kancelaria przeanalizowała tysiące umów nabycia nieruchomości.
• Jesteśmy największą inżynieryjno-prawną firmą od audytu nieruchomości. Działamy w całej Polsce.

Gwarancja wyłapania usterek.
Doświadczeni inżynierowie i prawnicy.
Duża dyspozycyjność, usługi nawet w 24 h.

Rezerwuj online

Potrzebujesz pomocy prawnika lub inżyniera przy zakupie nieruchomości?

Zamów rozmowę

dr Piotr Semeniuk, adwokat od prawa nieruchomości

Autor
Weronika Mierczak

Na co dzień pracuje jako logopeda i rozwija dodatkowe zainteresowania związane z SEO oraz tworzeniem treści na strony internetowe, zwłaszcza o tematyce nieruchomościowej.