Podatek od pustostanów - czy powinien zostać wprowadzony?

Polski rynek nieruchomości od lat zmaga się z brakiem wystarczającej liczby mieszkań, zwłaszcza w większych miastach. Równocześnie w statystykach wzrasta liczba mieszkań, które pozostają niezamieszkane – nie są wynajmowane ani używane. To one stały się centralnym punktem dyskusji na temat tzw. podatku od pustych lokali. Czy jego wprowadzenie mogłoby faktycznie polepszyć sytuację na rynku?

Czym są puste budynki i „bierny kapitał”?

W polskich warunkach nieruchomość traktowana jako inwestycja może być pustostanem, gdy jej właściciel odkłada jej wykorzystanie „na później” – nierzadko nie finalizuje jego wykończenia ani nie wynajmuje, czekając wyłącznie na wzrost cen.

Zjawisko to obejmuje głównie osoby zamożne: lekarzy, programistów czy przedsiębiorców, którzy potrafią nabyć pakiet kilku mieszkań i pozostawić je nieużywane. Taki zamrożony kapitał nie tylko nie funkcjonuje, ale również sztucznie ogranicza podaż na rynku.

Polski rynek nieruchomości - pustostany i podatek

Dlaczego standardowy podatek od nieruchomości jest niewystarczający?

Obecny podatek od nieruchomości ma charakter symboliczny – to kilkadziesiąt lub kilkaset złotych rocznie. Płacą go zarówno ci, którzy aktywnie wynajmują mieszkanie, jak i ci, którzy posiadają pusty lokal z nadzieją na wzrost cen. W rezultacie nie ma żadnych motywacji, aby wprowadzać mieszkanie na rynek wynajmu.

Podatek katastralny, który także jest przedmiotem dyskusji, nie oddzielałby pustostanów od mieszkań użytkowanych. Obciążałby właścicieli w sposób proporcjonalny do wartości nieruchomości, niezależnie od tego, czy lokal przynosi zyski, czy jest pusty.

Różnice między rodzajami podatków od nieruchomości

Logika opodatkowania pustostanów

W rozmowie eksperckiej pada propozycja oddzielnej daniny: każdy, kto wynajmuje mieszkanie, powinien uiścić podatek dochodowy (ryczałt lub skala). Osoba, która posiada pusty lokal, powinna ponosić zdecydowanie większe obciążenia podatkowe. Taki system działałby jako ekonomiczna motywacja: albo wynajmujesz i opłacasz rozsądny podatek od dochodu, albo płacisz znacznie wyższą kwotę, gdy mieszkanie nie generuje zysków.

Możliwe konsekwencje wprowadzenia

• Wprowadzenie podatku od nieruchomości niezamieszkałych mogłoby wywołać różnorodne skutki:
• Wzrost dostępności mieszkań na wynajem – właściciele, pragnąc uniknąć dużych wydatków, chętniej wybieraliby wynajem.
• Utrzymanie stabilności cen najmu – większa liczba mieszkań mogłaby ograniczyć wzrost stawek czynszowych.
• Redukcja presji spekulacyjnej – nabycie mieszkań jedynie „na trzymanie” stałoby się mniej korzystne.

Z drugiej strony, krytycy tego rozwiązania podkreślają ryzyko nadmiernej interwencji państwa w prawo własności oraz trudności techniczne – jak potwierdzić, że mieszkanie faktycznie jest puste? Jak postępować z lokalami w czasie remontu lub rzadko wykorzystywanymi?

Skutki wprowadzenia podatku od pustostanów

Podatek od nieruchomości pustych zamiast katastralnego?

Specjaliści zaznaczają, że gdyby w Polsce stworzono nowy instrument fiskalny, podatek od pustostanów wydaje się bardziej uzasadniony niż podatek katastralny. Ten drugi uderzyłby na szeroką skalę – obejmując większość właścicieli, w tym także tych wynajmujących oraz zamieszkujących swoje własne mieszkania. Podatek od pustostanów dokładnie dotknąłby rzeczywisty problem – niewykorzystywany kapitał, który blokuje rynek. Więcej na ten temat dowiesz się z naszego podcastu: https://youtu.be/tc6yADi1qGg

Potrzebujesz pomocy prawnika lub inżyniera przy kupnie nieruchomości?

Zamów fachową pomoc z Pewny Lokal!

• Średnio wykrywamy w nieruchomości 16 usterek.
• Nasza kancelaria przeanalizowała tysiące umów nabycia nieruchomości.
• Jesteśmy największą inżynieryjno-prawną firmą od audytu nieruchomości. Działamy w całej Polsce.

Gwarancja wyłapania usterek.
Doświadczeni inżynierowie i prawnicy.
Duża dyspozycyjność, usługi nawet w 24 h.

Rezerwuj online

Potrzebujesz pomocy prawnika lub inżyniera przy zakupie nieruchomości?

Zamów rozmowę

dr Piotr Semeniuk, adwokat od prawa nieruchomości

Autor
Ewa Kosmalska

Pośredniczka nieruchomości wyspecjalizowana w inwestycjach w grunty, w których widzi ogromny potencjał. Niedawno ukończyła podyplomowe studia z zakresu zagospodarowania przestrzennego. Wie, gdzie szukać informacji o działkach zarówno inwestycyjnych, jak i na użytek prywatny. Pośredniczy w sprzedaży mieszkań i domów. W wolnych chwilach uczy się serbskiego.