W poniższym artykule wyjaśniamy, czym jest hipoteka przymusowa oraz czego obawiać się w księdze wieczystej.
Kupno mieszkania lub domu to najczęściej jedna z największych, o ile nie największa z życiowych inwestycji. Niestety inwestycja ta jest zwykle obarczona dużym ryzykiem, a zwłaszcza w przypadku zakupu na rynku wtórnym. To właśnie w przypadku tego typu nieruchomości jest najwięcej zawirowań w księgach wieczystych. Z tego powodu tak istotne jest, aby przed zakupem, dokładnie zweryfikować ich treść, szczególnie w poszukiwaniu obciążeń, czy innych potencjalnie niepokojących wpisów jak np. hipoteki różnego rodzaju, a w tym hipotekę przymusową.
Najczęściej nabywcy mieszkań przeglądają księgi wieczyste w poszukiwaniu obciążeń w postaci hipotek. To one przede wszystkim martwią potencjalnych kupujących. Warto jednak na wstępie wyjaśnić, czym w ogóle jest hipoteka. Jest to bowiem obciążenie, tzw. ograniczone prawo rzeczowe, za pomocą którego wierzyciel może zabezpieczyć swoje interesy i w razie konieczności dochodzić zaspokojenia z nieruchomości, na której obciążenie to ustanowiono. Co istotne, zaspokojenie to jest możliwe nawet wtedy, gdy zmienił się właściciel nieruchomości, ponieważ hipoteka jest prawem, które wiąże się ściśle z daną nieruchomością, a nie z konkretną osobą. Ponadto, poza własnością hipoteka może obciążać również użytkowanie wieczyste czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Wyróżnia się wiele rodzajów hipotek w oparciu o liczne kryteria. Mogą to być m.in. hipoteki zwykłe, kaucyjne, umowne, czy przymusowe. W odróżnieniu od pozostałych hipoteka przymusowa, jak sama nazwa wskazuje, powstaje bez względu na to, czy właściciel nieruchomości wyraził na nią zgodę. Nie jest ona bowiem przedmiotem umowy z bankiem, który np. udzielił kredytu na zakup przedmiotowej nieruchomości. Taki rodzaj hipoteki może zostać ustanowiony na nieruchomości dłużnika, a nawet na wszystkich jego nieruchomościach oraz niezależnie od woli dłużnika, jeśli określona wierzytelność jest już stwierdzona tytułem wykonawczym, tj. tytułem egzekucyjnym, zaopatrzonym w klauzulę wykonalności (tj. np. prawomocny wyrok sądu lub ugoda zawarta między stronami przed mediatorem). Tytuł ten najczęściej stanowi potwierdzenie istnienia wierzytelności względem dłużnika oraz wymagalności tejże wierzytelności.
Sam wpis hipoteki przymusowej do działu IV księgi wieczystej nie powinien od razu przekreślać myśli o zakupie danej nieruchomości. Istnieje bowiem możliwość wykreślenia wpisu o hipotece, również tej przymusowej. Aby wykreślić hipotekę przymusową z księgi wieczystej i uwolnić nieruchomość od obciążenia konieczna jest zgoda wierzyciela, który zażądał wpisu tejże hipoteki. Dodatkowym, obligatoryjnym elementem, który w teorii wydaje się być oczywistym, lecz warto to podkreślić – aby wykreślić z księgi wieczystej wpis o hipotece przymusowej, konieczna jest spłata wierzytelności przez dłużnika. Dopiero wówczas, przedkładając odpowiednią dokumentację, stanowiącą potwierdzenie tego, że dług został spłacony, można oczekiwać od notariusza złożenia wniosku wieczystoksięgowego o wykreślenie hipoteki przymusowej z działu IV księgi wieczystej.
Inną możliwością jest umówienie się ze sprzedającym, że za stosownym obniżeniem ceny nieruchomości, to kupujący spłaci zadłużenie. Takie rozwiązanie jest również możliwe, natomiast w tym przypadku wzrasta ryzyko dla kupującego. Z tego powodu konieczna będzie weryfikacja rzeczywistej kwoty, która pozostała do spłaty. Ponadto, należy wówczas pamiętać, aby wierzyciel wydał dokument potwierdzający wysokość tej kwoty.
Hipoteka przymusowa może być konsekwencją różnego rodzaju zaległości dłużnika względem wierzyciela. Również różne podmioty mogą być w tej relacji wierzycielem. Nie musi być to osoba fizyczna. Jako wierzyciel może występować również Skarb Państwa czy też określona jednostka samorządu terytorialnego. W takim przypadku wpis hipoteki przymusowej do księgi wieczystej jest najczęściej skutkiem zaległości np. podatkowych. Stanowi on wówczas środek ochrony interesów finansowych Skarbu Państwa, a zabezpieczenie to obejmuje należności o charakterze publicznoprawnym, a zatem nie tylko podatki, ale również grzywny czy inne składki np. na ubezpieczenia społeczne.
Kupujesz lub sprzedajesz nieruchomość?
Uniknij kosztownych błędów! W 60 sekund odpowiedz na 5 prostych pytań, a my powiemy Ci, na co uważać!
Sprawdź jedną z naszych lekcji.
Przejdź do rozmowy naszych ekspertów.
Działamy na terenie całej Polski.
Możemy wykonać audyt nieruchomości w dowolnym terminie.
Audyty wykonują przeszkoleni inżynierowie i inspektorzy.
Ustandaryzowane audyty nieruchomości według sprawdzonego schematu.
Posiadamy certyfikat Instytutu Techniki Budowlanej i Infrared Training Canter.
Dowiedz się jeszcze więcej!
Audyt nieruchomości to nie tylko równe posadzki i bezpieczne instalacje.
Kliknij na ikonę
żeby dowiedzieć się
więcej o usłudze!